Columns

Dat iedereen jonger dan 25 jaar tegenwoordig lachend wegloopt als je vraagt “Is er vanavond nog iets op de buis?” bestond deze avond gewoon even niet. En dit zijn dan nog tv-prijzen waarbij het publiek stemt. Maar deze week werd ook de Sonja Barend Award uitgereikt aan Margriet van der Linden voor haar interview met mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld. Nu heb ik dat gesprek gezien en het was inderdaad… een goed gesprek. Maar een prijs voor een gesprek? Is dat niet een beetje gek?

Het is niet alleen ontzettend subjectief maar een gesprek is nu juist iets wat waarde zou moeten hebben in zichzelf. We beoordelen iets wat niet beoordeeld zou moeten worden. What’s next? Een prijs voor een mooie lach? Of een mooie tred? O, die is er: Holland’s Next Top Model! Een prijs voor het mooiste liedje? Ja hoor: het Eurovisie songfestival. Nog even en we reiken een prijs uit aan de mooiste topping op een cupcake. Oh wacht: Heel Holland Bakt. De mens hecht aan prijzen. De slagers bekronen elkaars worst, politici klappen voor wie het slapst kan lullen en zelfs de heftruckwereld deelt een prijs uit aan het ontwerp dat het meest in de lift zit.

Waarom hebben we toch zo’n behoefte om elkaar te rangschikken? Of om te winnen? Volgens Nietzsche had dat alles te maken met de natuurlijke drift om onszelf als ras steeds sterker te maken. Alleen als we onszelf elke generatie verbeteren overleven we op termijn. De omstreden filosoof was dan ook geen fan van religie omdat die vaak predikt dat we om moeten zien naar zwakkeren. Daar moest Nietzsche niets van hebben! Het geloof verzwakte volgens hem het menselijk ras alleen maar.

Wie wil zien dat die diepgewortelde drift naar een ‘sterk ras’ nog steeds in hele groepen simplisten schuilt, moet eens een avondje naar Temptation Island kijken. Daar zijn de jongens met de meeste spieren nog steeds het populairst. Wel vaak bij dames die na deelname rechtstreeks naar de psycholoog moeten rennen om overeind te blijven. Ik denk vaak: joh, had dat nou vooraf gedaan, dat had ons allemaal veel ellende bespaard. Als die dames ietsje slimmer waren geweest, hadden ze geweten dat ze in deze tijd veel meer hebben aan een pizza etende ICT-er met jampotbril of een vieze loodgieter die weet hoe een warmtepomp werkt dan aan een testosteron spuitende krachtpatser.

Tijden veranderen nu eenmaal en sommige dingen zijn achterhaald. Wat mij betreft hoort het eindeloos uitreiken van zinloze prijzen daarbij. Het concept van ‘de beste’ mag rechtstreeks bij het grof vuil. Deze tijd vraagt juist om minder competitie, minder strijd en minder overwinningsdrang. Het brengt de mensheid zo langzamerhand steeds minder ver. Hoezo? Denk Gaza, denk Oekraïne, denk Amerikaanse verkiezingen.

We smachten naar mensen die het een beetje gezellig houden in de groep. Zo iemand die niet boven de partijen, maar tussen de partijen staat en ondanks alle verschillen af en toe heel aardig tegen iedereen zegt “Voor straks lekker slapen en morgen… gezond weer op!” Dat zou een mooie Sonja Barend Award zijn.

Richard Kemper

Instagram @richardkemper